Php Matematiksel (Math) Fonksiyonlar

Php Matematiksel (Math) Fonksiyonlar

Php Matematiksel (Math) fonksiyonlar isminden de anlaşılacağı üzere projelerimizdeki matematiksel işlemleri gerçekleştirmek için kullanılan matematik fonksiyonlarıdır. Php Operatörler ve Kullanım Şekilleri başlıklı yazımda php programlamada dört işlemden kısaca bahsetmiştim ama php matematik fonksiyonları daha kapsamlı matematiksel işlemlerin kısa yoldan yapılabilmesi için gereklidir.

FonksiyonAçıklama
abs()Sayının mutlak değerini döndürür.
exp()Sayının e üssünü hesaplar.
fmod()Sayının sayıya bölümünden kalanını verir.
hypot()İki kenarı verilen üçgenin hipotenüsünü verir.
log()Logaritma hesabını yapar.
log10()10 tabanında logaritma hesabını yapar.
pow()Üslü hesaplama yapmayı sağlar.
sqrt() Sayının karekökünü hesaplar.
is_nan()Değerin sayı olup olmadığını kontrol eder.

abs matematik fonksiyonu sayının mutlak değerini döndürür.

<?php
echo abs(-3) . "<br />";
echo abs(3) . "<br />";
echo abs(2.5) . "<br />";
echo abs(-2.5) . "<br />";
?>

exp matematik fonksiyonu sayının e üssünü hesaplar.

<?php
echo exp(-3) . "<br />";
echo exp(3) . "<br />";
?>

fmod matematik fonksiyonu sayının sayıya bölümünden kalanını verir.

<?php
$sayi1 = 5;
$sayi2 = 2;
echo fmod($sayi1, $sayi2);
?>

hypot matematik fonksiyonu iki kenarı verilen üçgenin hipotenüsünü verir.

<?php
$kenar1 = 3;
$kenar2 = 4;
echo hypot($kenar1, $kenar2);
?>

log matematik fonksiyonu logaritma hesabını yapar.

<?php
$sayi = 10;
echo log($sayi);
?>

log10 matematik fonksiyonu 10 tabanında logaritma hesabını yapar.

<?php
$sayi = 10;
echo log10($sayi);
?>

pow matematik fonksiyonu üslü hesaplama yapmayı sağlar.

<?php
$sayi1 = 10;
$sayi2 = 2;
echo pow($sayi1, $sayi2);
?>

sqrt matematik fonksiyonu sayının karekökünü hesaplar.

<?php
$sayi = 9;
echo sqrt($sayi);
?>

is_nan matematik fonksiyonu değerin sayı olup olmadığını kontrol eder.

<?php
$sayi = 1.5;
var_dump($sayi, is_nan($sayi));
?>

Php Matematiksel Fonksiyonlar ile Yuvarlama

Yuvarlama fonksiyonları matematiksel işlemlerde yukarı yada aşağı yuvarlama yapmak için kullanılan matematiksel fonksiyonlardır. Php’de 3 adet matematiksel yuvarlama fonksiyonu mevcuttur.

FonksiyonAçıklama
ceil()Sayıyı yukarı yuvarlamak için kullanılır ve virgülden sonraki kısım var ise atılır.
floor()Sayıyı aşağı yuvarlamak için kullanılır ve virgülden sonraki kısım var ise atılır.
round()Virgülden sonraki ilk sayı 5 ve üstü ise yukarı, 5’ten küçük ise aşağı yuvarlar.

ceil matematik fonksiyonu sayıyı yukarı yuvarlamak için kullanılır ve virgülden sonraki kısım var ise atılır.

<?php
$sayi1 = 1.6;
$sayi2 = 1.3;
echo ceil($sayi1) . "<br />";
echo ceil($sayi2);
?>

floor matematik fonksiyonu sayıyı aşağı yuvarlamak için kullanılır ve virgülden sonraki kısım var ise atılır.

<?php
$sayi1 = 1.6;
$sayi2 = 1.3;
echo floor($sayi1) . "<br />";
echo floor($sayi2);
?>

round matematik fonksiyonu virgülden sonraki ilk sayı 5 ve üstü ise yukarı, 5’ten küçük ise aşağı yuvarlar ve virgülden sonraki kısım atılır.

<?php
$sayi1 = 1.6;
$sayi2 = 1.3;
echo round($sayi1) . "<br />";
echo round($sayi2);
?>

Php Matematiksel Fonksiyonlar ile Trigonometrik Hesaplama

Php’de trigonometrik hesaplamaları yapmak içinde hazır fonksiyonlar mevcuttur. Aşağıdaki tablodan inceleyebilirsiniz.

FonksiyonAçıklama
cos()Gönderilen değerin kosinüs değerini döndürür.
cosh()Hiperbolik kosinüs değerini döndürür.
acos()Gönderilen değerin ters kosinüs değerini döndürür.
acosh()Ters hiperbolik kosinüs değerini döndürür.
sin()Gönderilen değerin sinüs değerini döndürür.
sinh()Hiperbolik sinüs değerini döndürür.
asin()Gönderilen değerin ters sinüs değerini döndürür.
asinh()Ters hiperbolik sinüs değerini döndürür.
tan()Gönderilen değerin tanjant değerini döndürür.
tanh()Hiperbolik tanjant değerini döndürür.
atan()Gönderilen değerin ters tanjant değerini döndürür.

cos, cosh, acos matematiksel fonksiyonlarının kullanımını aşağıdaki örnek üzerinden inceleyebilirsiniz. Örnek içerisindeki deg2rad (degree to radian) fonksiyonu derece cinsinden verilen sayıyı radyan eşdeğerine dönüştürmek için kullanılır. deg2rad fonksiyonunun tam tersi rad2deg (radian to degree) fonksiyonuda mevcuttur.

<?php
$sayi = deg2rad(360);
echo cos($sayi) . "<br />";
echo cosh($sayi) . "<br />";
echo acos($sayi) . "<br />";
echo acosh($sayi) . "<br />";
?>

sin, sinh, asin matematiksel fonksiyonlarının kullanımı aşağıdaki örnek üzerinden inceleyebilirsiniz.

<?php
$sayi = deg2rad(90);
echo sin($sayi) . "<br />";
echo sinh($sayi) . "<br />";
echo asin($sayi) . "<br />";
echo asinh($sayi) . "<br />";
?>

tan, tanh, atan matematiksel fonksiyonlarının kullanımını aşağıdaki örnek üzerinden inceleyebilirsiniz. Örneği dikkatli incelediyseniz bu sefer rad2deg fonksiyonunu kullanarak radyan olarak verilen sayıyı derece cinsine dönüştürmek için kullandık.

<?php
$sayi = rad2deg(90);
echo tan($sayi) . "<br />";
echo tanh($sayi) . "<br />";
echo atan($sayi) . "<br />";
echo atanh($sayi) . "<br />";
?>

Trigonometrik fonksiyonlara değerleri gönderirken radyan veya derece cinsinden göndermemiz gerekmektedir.

Not : Radyan dönüşümü için rad2deg (, derece dönüşümü için deg2rad fonksiyonu kullanılır.

Php Matematiksel Fonksiyonlar ile Rastgele Sayı Üretme

Rastgele sayı üretme fonksiyonları matematiksel fonksiyonlar arasında en sık başvuracağınız fonksiyonlardır. Rastgele sayı üretme fonksiyonunu kullanabileceğiniz en basit örnek şifresini unutan kullanıcıya yeni bir şifre üretmek olabilir. Rastgele sayı üretme fonksiyonlarını aşağıdaki tablo üzerinden inceleyebilirsiniz.

FonksiyonAçıklama
rand()Belirlenen aralıklarda sayı üretmek için kullanılır.
mt_rand()rand() fonksiyonundan 4 kat daha hızlı sayı üretir.
getrandmax()rand() fonksiyonu ile üretilebilecek en büyük değeri üretir.
mt_getrandmax()mt_rand() fonksiyonu ile üretilebilecek en büyük değeri üretir.

rand rastgele sayı üretme fonksiyonu iki parametre almaktadır. Birinci parametre en az değeri, ikinci parametre ise en yüksek değeri temsil eder. Bu iki parametrenin belirlemiş olduğu aralıkta bir sayı üretilir.

<?php
echo rand(999, 9999) . "<br />";
echo getrandmax();
?>

mt_rand kullanımı rand fonksiyonu ile aynıdır ama rand fonksiyonundan daha hızlı çalışmaktadır. Bu hız gözle görebileceğiniz cinsten değildir.

<?php
echo mt_rand(100, 200) . "<br />";
echo mt_getrandmax();
?>

Not : Rastgele sayı üretme fonksiyonları sayfa çalıştığı anda sayıyı üretir fakat sayının üretildiği sayfa yenilenirse tekrar yeni sayı üretir.

Daha fazla matematiksel fonksiyon için PHP:Math Funcitons sayfasını ziyaret edebilirsiniz.

Bir Cevap Yazın