Php dizi fonksiyonları Php’nin dizilerde kullanabilmemiz için sunduğu hazır fonksiyonlardır. Hazır dizi fonksiyonları sayesinde diziler üzerinde bir çok işlemi basit bir şekilde halledebiliyoruz. Php dizi fonksiyonları bir hayli fazla bu dizi fonksiyonlarına kısa kısa değineceğiz ve kullanım şekillerini göreceğiz. Php dizileri hakkında bilgi edinmek için Php Dizi Nedir? Php Dizi Nasıl Kullanılır? başlıklı yazıma göz atabilirsiniz.
is_array()
is_array fonksiyonu gönderilen değişkenin dizi olup olmadığını kontrol eder.
<?php $dizi = array('elma', 'armut', 'ayva', 'muz'); if (is_array($dizi)) { echo 'Değişken dizidir.'; } else { echo 'Değişken dizi değildir.'; } ?>
implode()
implode fonksiyonu gönderilen dizi elemanlarını belirtilen ayraç ile birleştirerek bir metin elde etmemizi sağlar. Sık sık kullanılacak bir fonksiyondur.
<?php $dizi = ['Lorem', 'ipsum','dolor','sit','amet']; $sonuc = implode (',',$dizi); print_r($sonuc); //Lorem,ipsum,dolor,sit,amet ?>
explode()
explode fonksiyonu ise implode fonksiyonun tam tersi çalışarak gönderilen veriyi belirtilen ayraç ile ayırıp bir dizi olarak geri döndürür. implode fonksiyonu gibi bu fonksiyonda sık kullanacağınız bir fonksiyondur.
<?php $metin = 'Lor,em ips,um dolo,r s,it am,et'; $sonuc = explode (',',$metin); print_r($sonuc); // Array ( [0] => Lor [1] => em ips [2] => um dolo [3] => r s [4] => it am [5] => et ) ?>
Php Dizi Sıralama Fonksiyonları
Php dizi sıralama fonksiyonları dizilerin içerisindeki elemanları içerisinde dizileri eleman değerlerine veya anahtarlarına göre sıralama işlemleri yapmamızı sağlayan fonksiyonlardır.
ksort()
Dizi elemanlarını anahtarına göre sıralar yani anahtar ismine göre küçükten büyüğe, a’dan z’ye sıralama yapar.
<?php $dizi = array("a" => "elma", "d" => "armut", "e" => "ayva", "b" => "muz"); ksort($dizi); foreach ($dizi as $key => $item) { echo $key . " = " . $item . "<br/>"; } ?>
krsort()
Dizi elemanlarını anahtarına göre tersine sıralar yani anahtar ismine göre büyükten küçüğe, z’den a’ya sıralama yapar.
<?php $dizi = array("a" => "elma", "d" => "armut", "e" => "ayva", "b" => "muz"); krsort($dizi); foreach ($dizi as $key => $item) { echo $key . " = " . $item . "<br/>"; } ?>
asort()
Dizi elemanlarını değerine göre anahtarları ile ilişkilerini koruyarak küçükten büyüğe sıralama yapar.
<?php $dizi = array("a" => "elma", "d" => "armut", "e" => "ayva", "b" => "muz"); asort($dizi); foreach ($dizi as $key => $item) { echo $key . " = " . $item . "<br/>"; } ?>
array_reverse()
Dizi elemanları yada anahtarları arasında herhangi bir sıralama yapmadan diziyi olduğu gibi ters çevirip döndürür.
<?php $dizi = array("a" => "elma", "d" => "armut", "e" => "ayva", "b" => "muz"); $dizi = array_reverse($dizi); foreach ($dizi as $key => $item) { echo $key . " = " . $item . "<br/>"; } ?>
Php Dizilere Ekleme ve Çıkarma Fonksiyonları
Php’de daha önceden tanımlanmış bir diziye program akışı sırasında dışarıdan eleman ekleye bilir veya mevcut elemanı dizi içerisinden çıkarabiliriz. Dizi içerisine eleman ekleme ve çıkarma fonksiyonlarını aşağıdaki tablodan inceleyebilirsiniz.
array_shift() | Dizi içerisindeki ilk elemanı çıkarır. Dizinin ilk elemanını elde etmek için kullanabilir. |
array_unshift() | Dizinin başına istediğiniz kadar eleman eklemek için kullanılır. |
array_pop() | Dizi içerisindeki son elemanı çıkarır. Dizinin son elemanını elde etmek için kullanılabilir. |
array_push() | Dizinin sonuna istediğiniz kadar eleman eklemek için kullanılır. |
<?php $dizi = array("elma","armut","ayva"); /* Ekrana elma yazar. */ echo array_shift($dizi); /* Dizinin başına muz ve nar elemanlarını ekler. */ array_unshift($dizi,'muz','nar'); /* Ekrana ayva yazar. */ echo array_pop($dizi); /* Dizinin başına sonuna kivi elemanını ekler. */ array_push($dizi, 'kivi'); ?>
Php Dizi İçerisinde Arama Fonksiyonları
Dizilerde içerisinde eleman veya anahtar değerlerine göre arama yapmamıza olanak sağlar.
array_key_exists()
Fonksiyon ile gönderilen anahtar yada sıra değerinin dizi içerisinde varlığını kontrol eder.
<?php $dizi = array("a" => "elma", "d" => "armut", "e" => "ayva", "b" => "muz"); if (array_key_exists("d", $dizi)) { echo 'Var'; } else { echo 'Yok'; } ?>
array_search()
Fonksiyon ile gönderilen değeri arar ve eşleşen değer var ise ilgili değerin anahtarını döndürür.
<?php $dizi = array("a" => "elma", "d" => "armut", "e" => "ayva", "b" => "muz"); if ($key = array_search("armut", $dizi)) { echo 'Anahtar : ' . $key; } ?>
in_array()
Fonksiyon ile gönderilen değerin dizi içerisinde varlığını kontrol eder.
<?php $dizi = array("a" => "elma", "d" => "armut", "e" => "ayva", "b" => "muz"); if (in_array("armut", $dizi)) { echo 'Var'; } else { echo 'Yok'; } ?>
array_intersect()
Bir dizinin diğer dizi ile ortak elemanlarını bulur.
<?php $dizi1 = array('elma', 'armut', 'muz', 'portakal'); $dizi2 = array('portakal', 'elma', 'limon', 'nar'); $ortak_eleman = array_intersect($dizi1, $dizi2); print_r($ortak_eleman); ?>
array_diff()
Bir dizinin diğer dizi ile ortak olmayan elemanlarını bulur.
<?php $dizi1 = array('elma', 'armut', 'muz', 'portakal'); $dizi2 = array('portakal', 'elma', 'limon', 'nar'); $ortak_olmayan = array_diff($dizi1, $dizi2); print_r($ortak_olmayan); ?>
Yukarıda bazı dizi fonksiyonlarından ve kullanım şekillerinden bahsettik. İlk 3 fonksiyon muhtemelen en sık kullanacağınız dizi fonksiyonları arasına girecektir. Diğer dizi fonksiyonları pek sık kullanılmasa da bazı durumlarda ihtiyaç duyulabiliyor. Dizi fonksiyonlarının tamamı bunlarla sınırlı değil değinmediğim bir kaç dizi fonksiyonu daha mevcut ancak benim hiç ihtiyacım olmadığı için ve yazının daha fazla uzamaması için diğer dizi fonksiyonlarından bahsetmedim fakat tüm dizi fonksiyonlarını incelemek isterseniz Dizi İşlevleri sayfasını inceleyebilirsiniz.