Php Değişken Tanımlama ve Kuralları

Her dilde olduğu gibi php dilininde kendine has bir değişken tanımlama şekli vardır. Php dilinde değişken tanımlama aşamasına geçmeden önce kısaca söz dizimine(syntax) bakalım. Php diline ait olan komutlar <?php başlangıç ve ?> bitiş etikleri arasına yazılır. <?php başlangıç ve ?> bitiş etiketi dışarısında yazılan Php komutlar hatalı kullanımdır bu nedenle proje sunucuda çalışmayacaktır. Başlangıç ve bitiş etiketleri arasına yazdığımız php kodların sonuna noktalı virgül(;) koymanız gerekmektedir. Ekrana bir sonuç bastırmak için ise echo ve print komutları kullanılmaktadır. En sık kullanılan ekrana bastırma komutu echo komutudur. Bu konuya başlamadan önce temel HTML bilginizin olması aralardaki küçük html terimleri anlamanızda faydalı olacaktır. Eğer php hakkında ön bilginiz yok ise Php Nedir? Php ile Neler Yapılabilir? başlıklı yazıma göz atmanızı öneririm.

Aşağıda basit bir örnek ile ekrana kodlama eğitimlerinin o efsane cümlesini yazdıralım.

<?php 
echo 'Merhaba Dünya!'; 
?>

Örneğimizde görüldüğü üzere başlangıç ve bitiş etiketleri arasına echo komutu ile ekrana “Merhaba Dünya!” yazısını bastırdık. Burada dikkat etmeniz gereken en önemli noktalardan bir tanesi noktalı virgül(;) kullanımını unutmamanız gerektiğidir. Unutulduğu takdirde kodumuz hata verecektir. Bazı istisnalar haricinde kod sonuna noktalı virgül(;) konulması gerekmektedir.

Php Yorum Satırları

Bir diğer önemli konu ise yorum satırlarıdır. Her programlama dilinde yorum satırları mevcuttur. Yorum satırları projemizin hangi aşamada kaldığını veya başka geliştiricilere o satırda neler yapıldığını anlatabileceğimiz satırlardır. Yorum satırlarına yazılan kodlar derleyici tarafından derlenmez. Yorum satırları tek satır ve çoklu satır olarak ikiye ayrılır. Yorum satırları başlangıç ve bitiş etiketlerinin arasında olmalıdır.

Tekli yorum satırı oluşturma:

<?php 
// aşadağıdaki kodda ekrana test yazdırdık.
echo 'test';
?>

Çoklu yorum satırı oluşturma:

<?php 
/* Çoklu yorum satırı örneği
Aşağıdaki kodda test2 yazdırdık. */
echo 'text2';
?>

Yukarıdaki örnekleri incelediğimizde tekli yorum satırı oluşturmak için // (çift taksim) kullanıyoruz ve tek satırlık yorumumuzu yazıyoruz. Çoklu yorum satırı için /* ile */ arasına birden fazla satırda yorumumuzu yazıyoruz. Yorum satırı kullanımı bir çok programlama dilinde birbirine benzemektedir. Yukarıdaki iki farklı yorum satırı kullanımına farklı dillerde de rastlamanız mümkündür.

Php Veri Türleri

Php değişken tanımlama kurallarına geçmeden önce veri türleri hakkında bilgi sahibi olmanız gerekiyor. Veri türleri değişken tanımlarken değişkenin saklayacağı verinin türüdür. Php’de bir değişen tanımlarken değişkenin saklayacağı verinin türünü belirtmeye gerek yoktur. Otomatik olarak algılanmaktadır. Aşağıdaki tablodan veri türlerini inceleyelim.

Tür	Açıklama
integer	Tamsayı veri türüdür. Herhangi bir tamsayıyı saklayabilir.
string	Yazı ya da metin içeren veri türüdür. Matematiksel işlem yapılamaz.
float	Virgüllü sayıları saklayan veri türüdür.
boolean	Mantıksal veri türüdür. (True(1) yada False(0)) değerlerini alabilir.
array	Dizi türüdür. Matematiksel matrislere benzer.
null	Değeri olmayan anlamına gelir.

Php Değişken Tanımlama Kuralları

Her dilde olduğu gibi php değişken tanımlarken de bir takım kurallara göre işlem yapmamız gerekiyor. Bu kurallara uyulmadığı takdirde projemizde sıkıntılar olacaktır. Aşağıdaki listeden kuralları inceleyelim.

• Php değişken tanımlarken değişken isimleri mutlaka $(dolar) işareti ile başlamak zorundadır. Bu işaret tanımlanan şeyin bir değişken olduğunu belirtir.
• Değişken isimleri yalnızca ingilizce karakterler ve _ alt tire karakterinden oluşabilir. Diğer karakter kabul edilmez. Türkçe karakter kullanılmaz.
• Değişken isimleri sayı ile başlayamaz ve boşluk içeremez.
• Ön tanımlı sabitler, sınıflar ve fonksiyonların isimleri değişken isimleri olarak kullanılamaz. Php yorumlayıcısı bu durumda hata verecektir.
• Değişken isimleri büyük ve küçük harfe duyarlıdır. Örnek vermek gerekirse $test ile $Test değişkenleri iki farklı değişken olarak yorumlanır.

Php Değişken Tanımlama

Yukarıda veri türleri bölümünde değişken tanımlarken veri türü belirmeye gerek olmadığını veri türünün otomatik algılandığını söylemiştim. Şimdi örnekler ile inceleyelim.

<?php 
// test isminde bir değişken tanımladım ve 5 değerini atadım.
// 5 değerini atadığım değişken integer olarak algılanacaktır.
$test = 5;
// echo komutu ile değişkenin değerini ekrana bastırdık.
echo $test;
?>

Yukarıda tanımladığımız değişkene tam sayı değer vererek integer bir değişken tanımlamış olduk. Bu değişken ile matematiksel işlem yapılabilmektedir. Ancak aşağıdaki örnekteki gibi bir tanımlama yapılması durumunda veri türü string algılanacaktır ve matematiksel işlem yapmak mümkün olmayacaktır.

<?php 
$test = "5";
echo $text;
?>

Yukarıdaki örnekte 5 değerini tırnak(“) içerisine alarak tanımladığım için derleyici bunu metin olarak algılacaktır yani veri türü string olacaktır. Metinsel ifadeler değişkenlere değer olarak atanırken tırnak (“)işaretleri arasına yazılmaktadır.

<?php 
$cumle = "Bu bir metinsel ifadedir";
$kelime = "Merhaba";
echo $cumle;
echo '<br/>';
echo $kelime;
?>

Yukarıda string değere sahip iki farklı değişken tanımladık ve değişken değerini ekrana alt alta yazdırdık. Alt alta yazdırmak için Html etiketi olan <br/> etiketini kullandık. <br/> etiketi bir alt satıra geçmek için kullanılır.

Php Sabit Tanımlama

Php sabitler tıpkı değişkenler gibidir. Değişkenlerden farklı olarak sabitlerin değerleri değişmez. Yani sabiti tanımlarken atadığımız değer ne ise program boyunca o değeri değiştiremeyiz. Sabit tanımlama değişken tanımlamaya göre biraz daha farklıdır. Sabit tanımlarken php hazır fonksiyonu olan define() fonksiyonu kullanılmaktadır. Kullanım şeması define(‘sabit_adi’, ‘sabit_degeri’); şeklindedir. Aşağıdaki örnekten sabit tanımlamayı inceleyebilirsiniz.

<?php 
define ('OrnekSabit', '1234');
echo OrnekSabit;
?>

Sabit tanımlaması yaparken define() hazır fonksiyonu ile tanımlanmaktadır. Yukarıda OrnekSabit isminde bir sabit tanımladık ve 1234 değerini bu sabite atadık. Sabitler büyük küçük harfe duyarlıdır. Tanımlandığı gibi kullanılması gerekmektedir. Aşağıdaki örnekte inceleyelim.

<?php 
define ('OrnekSabit', '1234');
echo orneksabit; // echo komutu hata verecektir.
?>

Sabit tanımlarken büyük küçük harf duyarlılığını kaldırmak için define() hazır fonksiyonuna 3. parametre olarak true değeri gönderilmesi gerekir. Aşağıda örnek kullanımı inceleyelim.

<?php 
define ('OrnekSabit','1234',true);
echo orneksabit; // sabit değeri ekrana yazdıracaktır.
?>

Daha fazla örnek için resmi php sayfasını ziyaret edebilirsiniz.